مونوریل استان قم

معرفی سیستم مونوریل

امروزه منوریل یکی از سامانه های حمل و نقل ریلی همگانی محسوب می شود. این سامانه در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا نظیر چین، مالزی، آلمان، آمریکا، استرالیا و ژاپن و... احداث شده و به بهره برداری رسیده است. منوریل از لحاظ عملکرد، زیبایی و ایمنی از مطلوبیت بالایی در سطح دنیا برخوردار می باشد. و معمولاً از آن به عنوان یک سامانه حمل و نقل نیمه انبوه یاد می شود.
به طورکلی منوریل به سامانه ای اطلاق می شود که در آن حمل مسافر و بار با استفاده از حرکت بر روی یک ریل یا شاهتیر بتنی صورت می گیرد. مسیر حرکت منوریل معمولاً در ارتفاع قرار دارد و به همین دلیل تداخل کمتری با سایر سامانه های حمل و نقل خواهد داشت. یکی از ویژگی های مهم منوریل که وجه تمایز این سامانه با دیگر سامانه های حمل و نقل ریلی است تماس و حرکت قطارهای این سامانه با شاهتیر است که توسط چرخ های لاستیکی و با استفاده از سیستم محرکه الکتریکی انجام می شود و این ویژگی موجب کاهش آلودگی صوتی در سامانه منوریل بر خلاف دیگر سامانه ها می گردد.
کی از مهمترین اهداف ساختن خطوط منوریل شهری در دنیا، جابه جایی مسافر به صورت اقتصادی و با حداکثر ایمنی می-باشد. منوریل برای اولین بار در سال ۱۹۰۱ در شهر واپرتال آلمان و سپس در سیاتل آمریکا و توکیو احداث و مورد استفاده قرار گرفت.
منوریل انواع مختلفی دارد که وجه مشترک همه آنها استفاده از تک ریل می باشد که اتاق های حامل مسافر بر روی آن حرکت می کند . فرق اساسی آنها در سیستم تکیه گاهی است . در منوریل معلق قسمت حامل مسافر آویزان است در حالیکه در منوریل سوار بر ریل به طور ایستاده روی تیر افقی قرار دارد .معمولاً طول مسیرهای منوریل کوتاه است . منوریل در مجتمع های صنعتی نیز کاربرد دارد . ظرفیت هر ترن ۳۰ تا ۱۸۰نفر (نشسته و ایستاده) و ظرفیت جابجایی هر خط ۳۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ مسافر در ساعت میباشد .

تاریخچه :

اولین ثبت اختراع برای وسیله نقلیه‌ای که برای حرکت روی یک ریل طراحی شده باشد در انگلستان و در ۲۲ نوامبر سال ۱۸۲۱ بود. مخترع آن فردی به نام هنری رابینسون پالمر بود. در سال ۱۸۲۴ یک خط برای آن در منطقه در دپت فورد داکی یارد در لندن ساخته شد و در سال ۱۸۲۵ خط دیگری در منطقه چِشِنت واقع در ایالت هرت فورد شایر انگلستان تأسیس شد که بعدها راه آهن چشنت نامیده شد. یک خط کوتاه هم برای حمل آجر از کوری نزدیک چشنت به سمت رود خانه لی ساخته شد. این مونوریل که از یک اسب به عنوان پیشرانه استفاده می‌کرد اولین خط مونوریل بود که مسافر را جابه جا به جا می‌کرد.

مزایای مونوریل :

1. فضای کمی را اشغال می‌کند به خصوص مونوریل‌های هوایی که روی زمین تنها به فضای کمی برای قرار گرفتن پایه‌ها نیاز دارند.
2. مونوریل‌هایی که از چرخ‌های لاستیکی روی ریل بتنی استفاده می‌کنند ارتعاش و نویز کمی ایجاد می‌کنند.
3. ایمن هستن چون مونوریل‌های سوار بر تیر، ریل را در بر می‌گیرند و طبیعتاً قابلیت از خط خارج شدن را ندارند مگر اینکه برای ریل مشکلی پیش بیاید.
4. به دلیل سروصدای کم و اشغال فضای کم، می‌توان ایستگاه‌های آن را در هر مکانی ساخت، در نتیجه دسترسی به آن آسان می‌شود. برای مثال ایستگاه مونوریل پارک والت دیسنی واقع در فلوریدای آمریکا در ورودی هتل آن ساخته شده است.
5. اگر طراحی آن زیبایی باشد می‌تواند به ابزای برای جذب توریست تبدیل شود.

6. به دلیل استفاده از الکتریسیته به عنوان منبع تغذیه، و چرخهای لاستیکی دوستار محیط می‌باشند.
7. مونوریل‌ها به ویژه مونوریل‌ها با چرخ لاستیکی به شکلی طراحی شده‌اند که توانایی غلبه بر شیب‌های بالا را دارند. مونوریل‌های ساخت شرکت هیتاچی توانایی عبور از شیب % ۶ را دارند.
8. به تعمیر و نگهداری زیادی نیاز ندارند به ویژه مونوریل‌هایی با مسیر بتنی؛ چرخ‌های لاستیکی هم برای تقریباً ۱۰۰٬۰۰۰ مایل دوام دارند همچنین خود مونوریل نیز عمری بیش از ۳۰ سال خواهد داشت.
9. به دلیل دارا بودن مسیر مشخص، مشکل توقف در مسیر وجود ندارد.

مسیر پروژه

پروژه منوریل شامل دو فاز میباشد که فاز اول آن از ابتدای عوارضی قم – کاشان تا مصلی و فاز دوم آن نیز تا شهرک پردیسان ادامه می یابد . طول کل مسیر 18.5 کیلومتر که فاز اول آن حدود ۷ کیلومتر میباشد . به طور کلی مسیر منوریل قم به گونه ای است که علاوه برحرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) امکان دسترسی به اماکن مهمی همچون ادارات خیابان ساحلی ، شهرک قدس ، صفاشهر و مهدیه و شهرجدید پردیسان و نیز ورزشگاه بزرگ یادگار امام را ایجاد میکند . با امتداد منوریل از انتهای جنوبی قابلیت اتصال به ایستگاه قطار سریع السیر تهران – قم – اصفهان نیز وجود دارد .

مشخصات ایستگاه ها

ایستگاه پایانه :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

۶۶۴+۰
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

26/12 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

86/18 متر

نشانی ایستگاه :

مجاور پل امیرکبیر اتوبان قم – کاشان
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/۸۱ متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

_
فاصله تا ایستگاه بعدی :

۴/۹۹۶ متر

ایستگاه فرهنگیان :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

4/660+1
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

71/10 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

31/17 متر

نشانی ایستگاه :

مجاور پل شهید ابراهیمی
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

4/996 متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

83/959متر

ایستگاه امام موسی صدر :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

۶۲۰.۲۳+2
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

48/7 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

08/14 متر

نشانی ایستگاه :

مقابل بوستان بنیادی
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

83/959متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

6/800 متر

ایستگاه رضوی :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

83/420+3
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

53/7 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

43/14 متر

نشانی ایستگاه :

مقابل استانداری سابق
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

6/800 متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

5/739 متر

ایستگاه شهید رجائی :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

۱۶۰.۳۳+4
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

64/8 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

24/15متر

نشانی ایستگاه :

مجاور پل شهید رجائی
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

5/739متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

4۳/603متر

ایستگاه شهید مطهری :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۴،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

۷۶۳.۷۶+4
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

_
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

_

نشانی ایستگاه :

واقع در میدان مطهری
ابعاد ایستگاه :

۱۸×۷۱ متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

43/603متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

64/809 متر

ایستگاه حرم مطهر :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

۵۷۳.۴+5
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

_
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

_

نشانی ایستگاه :

بعد از پل آهنچی
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

64/809 متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

62/1040 متر

ایستگاه مصلی :

جمعیت استفاده کننده در هر ساعت پیک :

۲۰،۰۰۰
کیلومتراژ ایستگاه :

02/614+۶ متر
ارتفاع طبقه اول از سطح زمین :

29/9 متر
ارتفاع طبقه دوم از سطح زمین :

89/15 متر

نشانی ایستگاه :

مقابل مصلی
ابعاد ایستگاه :

۲۱×۱/81 متر
فاصله تا ایستگاه قبلی :

62/1040 متر
فاصله تا ایستگاه بعدی :

_

بررسی سیستم ها و تجهیزات مونوریل

سیستم ها و تجهیزات پروژه مونوریل :

سیستم کنترل و سیگنالینگ
پايانه و تعميرگاه ها
تجهیزات ایستگاهی(پله برقی، آسانسور،سیستم تهویه و ... )

شبکه برق رسانی
روشهای انتقال برق به قطار (ریل سوم – OCS)
سیستم های ارتباطی

شبکه برق رسانی :

پست برق نواب ، برق را در سطح ولتاژ 63 کيلو ولت از برق منطقه اي دريافت كرده و در پست هاي فشارقوي اختصاصي GIS (مبدل 63 به 20 كيلو ولت)، به 20 كيلو ولت تبديل مي كنند. ولتاژ 20 كيلو ولت به عنوان ورودي پست هاي يكسوساز، پست هاي توزيع نيرو و روشنايي و پست هاي جانبي مورد استفاده قرار مي گيرد. در برخی ايستگاه های مونوریل يک پست يكسوساز (RS: Rectifier Switch) پيش بيني شده است که خروجي 750 ولت يكسو شده (برق DC) اين پست هاي يكسوساز در روي ريل سوم براي مصارف الكتريكي قطارها استفاده مي گردد.

بررسی سیستم ناوگان مونوریل

فهرست :

سامانه های الکتریکی
سامانه های اطلاع رسانی
سامانه حفاظت اتوماتیک قطار

واگن
بوژی و متعلقات
سامانه ترمز
سیستم تولید و توزیع هوای فشرده

مشاور: شرکت مترا

شركت مهندسين مشاور مترا در سال 1363 به منظور طراحی و نظارت بر پروژه های حمل و نقل تأسيس و به تدريج به يكي از توانمندترين شركت هاي مشاوره براي تهيه و ارائه راه حلهاي كاربردي اختصاصي در تمامي زمينه هاي فني،
توسعه سيستم و مديريت صنعت حمل و نقل تبديل گرديد. شركت مهندسين مشاور مترا پيشگام در بكارگيري تكنولوژي هاي نوين و نرم افزارهاي پيشرفته طراحي (GIS, GPS, RS)
در عرصه خدمات فني، مهندسي و مديريتي در سطح كشور ايران مي باشد. شركت مهندسين مشاور مترا با بكارگيري بيش از 200 كارشناس خبره و مجرب و دريافت استاندارد ISO:9001 از شركت RWTUV آلمان به عنوان مشاور مادر و امين وزارت راه و ترابري ج.ا.ايران تاكنون بيش از 350 فقره قرارداد به منظور ارائه خدمات فني و مهندسي در زمينه طراحي، مطالعه، نظارت و مديريت پروژه هاي حمل و نقل شامل زيرسازي، روسازي، بهره برداري و aناوگان، علائم الكتريكي و ارتباطات، نظارت، توجيه فني / اقتصادي، سازه ها، هيدرولوژي
و زمين شناسي پروژه هاي ريلي، جاده‌اي ، هوايي و دريايي منعقد كرده است. شركت مهندسين مشاور مترا در حال حاضر با مشاركت شركت بين المللي EGIS و بسياري از مشاوران طراز اول دنيا مسئوليت مطالعات طرح جامع حمل و نقل كشور را برعهده دارد.
امروزه شركت مهندسين مشاور مترا با تكيه بر كيفيت، دقت فوق العاده و تجارب خود در ارتقاي صنعت حمل و نقل ج.ا.ايران به عنوان يك شركت مهندسين مشاور ذيصلاح معتبر و بين المللي در سطح خاورميانه شناخته شده است.

پیمانکار: مشارکت مپنا-کیسون

مپنا:

مپنا، یک بنگاه اقتصادی ایرانی است که به همراه ۳۹ شرکت زیرمجموعه خود، تحت لوای گروه مپنا در زمینه توسعه و ساخت نیروگاه‌های حرارتی و همچنین اجرای پروژه‌هاى نفت و گاز و ریلى بصورت پیمانکار اجرایی کلید در دست (EPC) و سرمایه‌گذاری خصوصی (IPP) فعالیت می‌کند.
از آغاز تأسیس در سال ۱۳۷۱، گروه مپنا اجرای نزدیک به ۱۰۰ پروژه به ارزش بیش از ۳۰ میلیارد یورو را در کارنامه خود ثبت نموده است. علاوه بر آن ۶۰ محصول گوناگون و ۸۵ نوع خدمات مختلف را به مشتریان خود عرضه
می‌کند. شکل‌گیری گروه مپنا، با تأسیس «شرکت مدیریت پروژه‌های نیروگاهی ایران» یا به اختصار «مپنا» در ۲۲ مرداد ماه سال ۱۳۷۲ خورشیدی و توسط وزارت نیروی جمهوری اسلامی ایران آغاز می‌شود. پیش از تأسیس شرکت مپنا، تمامی امور اجرایی پروژه‌های نیروگاهی حرارتی ایران، توسط شرکتهای خارجی انجام می‌شد. هدف اصلی از تأسیس این شرکت، در ابتدا پیمانکاری عمومی پروژه‌های نیروگاهی به صورت کلید در دست بود.

کیسون:

كيسون يك شركت خصوصي است كه خدمات مهندسی و ساخت را در يك تراز جهانی در زمينه طراحی، مديريت، تدارك و اجرای پروژههای بزرگ و چند نظامه به كارفرمای داخل و خارج از ايران ارائه میدهد. ما طی بيش از يك دهه گذشته بخش مهمی از منابع خود را به حضور راهبردی در بازار جهانی ساخت و ساز اختصاص دادهايم، از جمله: گينه استوايي، الجزاير و سودان در آفريقا، هندوستان، عمان و ساير كشورهای خليج فارس در آسيا، قرقيزستان، قزاقستان و بلاروس
در كشورهای مستقل مشترك المنافع، جمهوری بليواري ونزوئلا در آمريكای لاتين؛ كيسون تنها شركت در ميان پيمانكاران عمومي كشور است كه شش بار در سال هاي 1379، 1387،1386،1380، 1388 و 1389 به عنوان صادر كننده نمونه خدمات فني و مهندسي انتخاب شده است. كيسون در حال حاضر برخي از بزرگترين پروژه های جهان را طراحي ميكند و ميسازد. در نتيجه امروز بخش بزرگي از در آمد شركت از پروژه های برون مرزی تامين میشود. خدماتي كه كيسون به كارفرماهای داخلی و بين المللی خود ارائه ميدهد، تمام رشته های اصلی صنعت ساخت را در بر میگيرد. كيسون تلاش میكند تمام پروژههای در دست اجرای خود را با بالاترين كيفيت ممكن اجرا كند و مرتباً ارزش بيشتری برای كارفرمايان، شركأ، جامعه و ديگر ذينفعان ايجاد نمايد.